Sıtkı AKSÖZ-Yeminli Mali Müşavir

e-mail: aksoz @senkronymm.com.tr

            KDV Uygulamasında Yeni Dönem (II)

            Önceki yazımızda Maliye’nin firmaları kara listeye alma uygulamasında mevcut durumla ilgili bilgileri sizlerle paylaşmıştık. Bugünkü yazımızda ise yakın zamanda yayımlanarak yürürlüğe giren KDV Genel Uygulama Tebliği ile kara liste ve diğer KDV uygulamaları hakkında firmalar lehine yapılan değişikliklere değineceğiz.

            Yapılan düzenleme ile

            - Tecil ve terkin uygulamasından yararlanacak imalatçıların kapsamı tarımsal üretimi de kapsayacak bir şeklide genişletildi. İlk defa tarımsal üretim yapanlar da tecil, terkin kapsamına alınmış oldu. Böylece tarım ambarı olan Konya’nın tarımsal üreticilerine önemli bir avantaj sağlanmış oldu.

            - Halen uygulamada olan hızlandırılmış iade sisteminden yaralanma koşulları hafifletildi. Firmaların bilanço büyüklükleri yani aktif, maddi durağan varlıklar, öz sermaye ve satış tutarıyla ilgili 4 kriterden 3'nü sağlamış olması yeterli sayılacak. Ayrıca çalıştırılması gereken asgari işçi sayısı da 350'den 250'ye düşürüldü. Bu uygulama büyük hacimli mükelleflerin KDV iadelerini herhangi bir inceleme olmaksızın ve 5 iş günü içinde almalarına imkân sağlarken, tebliğ çalışmasıyla bu uygulamadan daha fazla mükellefin yararlanmasına imkân sağlandı. Mevcut durumda dahi Konya’da bu kapsama girecek çok az firma bulunmaktadır. Aslında iade sürecinin hızlandırılması ve basitleştirilmesi sürecinin tüm mükellefleri kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması gerekir.

            - Daha önce sadece imalat ya da ihracat yapan mükelleflerin yararlanabildiği indirimli teminat uygulaması sistemini, KDV iadesi alan tüm mükelleflerin gerekli şartları sağlaması kaydıyla yararlanabileceği şekle dönüştürüldü. İndirimli teminat uygulaması sistemiyle gerekli koşulları sağlayan mükellefler, KDV iadelerini yüzde 100 teminat yerine sadece yüzde 4 veya yüzde 8 teminat göstererek alabilecekler. Teminatlar düşürülerek, bu şartları sağlayan bütün mükellefler açısından vergi ve finansman yükünde önemli bir hafiflemeye gidildi.

            - Mal teslimlerine yönelik tevkifat uygulamalarından kaynaklanan mahsuben iade taleplerinde incelemesiz ve teminatsız iade alınabilmesine imkân sağlandı.

            Tebliğle daha önce bahsettiğimiz kara listeden çıkma ile ilgili de önemli belirlemeler yapıldı. Buna göre, kara listeye alınma tarihinden itibaren aynı fiili, tebliğde belirlenen süreler içerisinde işlememek koşuluyla sahte belge düzenleme raporu olanlar 5 yıl, sahte belge düzenleme tespiti ile sahte belge kullanma raporu olanlar 4 yıl, sahte belge kullanma tespiti olanlar 3 yıl süre geçtikten sonra müracaatlarına gerek kalmaksızın bu kapsamdan çıkarılacaktır. Halen özel esaslar kapsamında bulunan mükelleflerin de yararlanması için geçiş hükümleri öngörüldü. Buna göre, ikinci veya daha alt mükelleflerden kaynaklanan sebeplerle özel esaslar kapsamında bulunan mükellefler, tebliğle getirilen süreleri doldurulan mükellefler ile beyanlarını düzelten veya işlemin gerçekliğini ispat eden mükellefler özel esaslar kapsamından çıkarılabilecektir.

            Tebliğle yapılan önemli iyileştirmelerden biri de eski uygulamada firmaların kara listeye alınma sürecinde kendilerine herhangi bir bildirim yapılmaksızın işlem tesis edilmesinin önüne geçilmesidir. Yeni uygulamada artık listeye alınmadan önce mükellefe 15 günlük süre verilerek yapılan işlemin gerçekliğini delil serbestisi kapsamında ispat etme imkânı getirilmektedir.

            Firmalar lehine yapılan bu düzenlemeler olumlu olmakla birlikte halen İade uygulamasında var olan gri alanları tümden ortadan kaldırdığı da iddia edilemez. Ayrıca yasal düzenleme kadar İdarenin uygulama tarzları da büyük önem arz etmektedir. Türkiye çapında uygulama birliğinin sağlanabilmesi açısından vergi idaresinin çalışanlarına eğitim verilmesi ve sirkülerlerle gri alanların netleştirilmesi yerinde olacaktır.